Ο εντοπισμός και η παρακολούθηση συγκεκριμένων περιπτώσεων έκθεσης σε δυσμενείς συνθήκες στον χώρο εργασίας και των σχετιζόμενων με αυτές επιπτώσεων στην υγεία μπορεί να πραγματοποιείται μέσω της επίβλεψης και του ελέγχου της επαγγελματικής υγείας, με χρήση:
- ιατρικών εξετάσεων προσαρμοσμένων στις μορφές έκθεσης και στις συνθήκες του εκάστοτε χώρου εργασίας
- βιολογικών δοκιμών (συμπεριλαμβανομένης της βιολογικής παρακολούθησης) για συγκεκριμένους δείκτες κινδύνου.
Η δημιουργία προγραμμάτων επίβλεψης της υγείας των εργαζομένων θα πρέπει να πραγματοποιείται μόνο εφόσον τα προγράμματα βελτιώνουν την προστασία και την πρόληψη των κινδύνων και πληρούν τέσσερα κριτήρια: της αναγκαιότητας, της συνάφειας, της επιστημονικής εγκυρότητας και της αποτελεσματικότητας. Τα προγράμματα αυτά οργανώνονται συνήθως από υπηρεσίες επαγγελματικής υγείας. Ο κώδικας δεοντολογίας της Διεθνούς Επιτροπής Επαγγελματικής Υγείας καθορίζει δεοντολογικά κριτήρια για την επίβλεψη της υγείας.
Ορισμένες ευρωπαϊκές οδηγίες και εθνικές νομοθετικές πράξεις καθορίζουν το περιεχόμενο και τη μεθοδολογία επίβλεψης της υγείας για συγκεκριμένους παράγοντες. Πρέπει να τηρούνται αρχεία και οι εργαζόμενοι να ενημερώνονται για τα αποτελέσματα. Δεδομένου, ωστόσο, ότι οι πληροφορίες αυτές είναι εμπιστευτικές, ο εργοδότης ενημερώνεται μόνο σχετικά με την ικανότητα των εργαζομένων για εργασία και με τυχόν μέτρα που πρέπει να ληφθούν στον χώρο εργασίας.
Στις οδηγίες προβλέπονται επίσης οι απαιτήσεις για τη γνωστοποίηση των δεδομένων παρακολούθησης και επίβλεψης της υγείας και οι ειδικοί κανόνες για την τήρηση αρχείων. Για παράδειγμα, η οδηγία για τους καρκινογόνους και τους μεταλλαξιογόνους παράγοντες ορίζει ότι τα αρχεία πρέπει να τηρούνται για 40 έτη.