Κατ’ οίκον φροντίδα: ένας απαραίτητος αλλά επισφαλής τομέας
Η κατ’ οίκον φροντίδα επιτρέπει σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη την Ευρώπη να ζουν ανεξάρτητα στα σπίτια τους, λαμβάνοντας παράλληλα υποστήριξη λόγω ηλικίας ή αναπηρίας. Ωστόσο, η ίδια η φύση αυτής της εργασίας, η οποία εκτελείται σε ιδιωτικές κατοικίες, συχνά χωρίς άμεση επίβλεψη και υπό εξαιρετικά μεταβλητές συνθήκες, εκθέτει τους εργαζομένους σε σημαντικούς κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία, καθώς και σε κακές συνθήκες εργασίας.
Η κατ’ οίκον φροντίδα συγκαταλέγεται στα χαμηλότερα αμειβόμενα επαγγέλματα στην ΕΕ, ενώ είναι επίσης και εξαιρετικά απαιτητική, τόσο από σωματική όσο και από ψυχοκοινωνική άποψη. Στα συνήθη προβλήματα υγείας περιλαμβάνονται οι μυοσκελετικές παθήσεις, που συνδέονται με το σήκωμα βάρους και τις άβολες στάσεις του σώματος, τα προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως το άγχος, η απομόνωση και η συναισθηματική πίεση, καθώς και η έκθεση σε φυσικούς, βιολογικούς και χημικούς κινδύνους. Αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε ολισθήσεις και πτώσεις, καθώς και σε έκθεση σε μολυσματικές ασθένειες και επικίνδυνες ουσίες, όπως απολυμαντικά ή φάρμακα.
Οι μόνιμες ελλείψεις προσωπικού σημαίνουν ότι ο τομέας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους διακινούμενους εργαζομένους, οι οποίοι αντιμετωπίζουν πρόσθετες ευπάθειες που συνδέονται με το καθεστώς μετακίνησης και απασχόλησής τους.
Η νέα έκθεση του EU-OSHA, η οποία εκπονήθηκε στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου «Ο κλάδος της υγειονομικής και κοινωνικής περίθαλψης και η ΕΑΥ», υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για βελτιωμένες στρατηγικές εκτίμησης και πρόληψης των κινδύνων, ειδικά προσαρμοσμένες στα περιβάλλοντα κατ’ οίκον φροντίδας. Τονίζει επίσης τη σημασία της συμμετοχής των εργαζομένων στον τομέα της κατ’ οίκον φροντίδας στην ανάπτυξη και την εφαρμογή προληπτικών μέτρων.
«Οι εργαζόμενοι στον τομέα της κατ’ οίκον φροντίδας είναι η αόρατη ραχοκοκαλιά των συστημάτων περίθαλψής μας. Υποστηρίζουν τους πιο ευάλωτους πολίτες μας, συχνά όμως υπό επισφαλείς συνθήκες εργασίας. Η παρούσα έκθεση καταδεικνύει ότι, με τις κατάλληλες στρατηγικές και πρωτοβουλίες πρόληψης, μπορούμε να κάνουμε την εργασία στον τομέα της κατ’ οίκον φροντίδας ασφαλέστερη και πιο υγιεινή».
William Cockburn, εκτελεστικός διευθυντής του EU-OSHA
Λύσεις στην πράξη: Περιπτωσιολογικές μελέτες και δείκτες πολιτικής
Η έκθεση συνοδεύεται από έξι περιπτωσιολογικές μελέτες που καταδεικνύουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση οι προκλήσεις της ΕΑΥ στην κατ’ οίκον φροντίδα.
-
Barcelona Social Superblocks (Κοινωνικά superblock της Βαρκελώνης) (Ισπανία): Αναδιοργανώνει τις υπηρεσίες κατ' οίκον φροντίδας ανά γειτονιά, βελτιώνοντας τις συνθήκες εργασίας μέσω αυτοοργανωμένων ομάδων, ενώ παράλληλα αναδεικνύει την ανάγκη για εξατομικευμένες προσεγγίσεις.
-
Πρωτοβουλία KoBrA (Γερμανία): Καταδεικνύει τη σημασία της στενής συνεργασίας των ενδιαφερόμενων μερών, της επαρκούς χρηματοδότησης και της χρήσης ψηφιακών εργαλείων.
-
Εργονομικό μοντέλο του Siun Sote (Φινλανδία): Αντιμετωπίζει τις μυοσκελετικές παθήσεις στο προσωπικό του τομέα της φροντίδας μέσω προδραστικής πρόληψης και κατάρτισης.
-
Έργο ProCare (έξι κράτη μέλη της ΕΕ): Εφαρμόζει καινοτόμα μέτρα για την πρόληψη και τη διαχείριση της επαγγελματικής εξουθένωσης των μακροχρόνια απασχολούμενων φροντιστών και τη βελτίωση των δεξιοτήτων φροντίδας.
-
Carers, Cared programme (Πρόγραμμα «Φροντίδα για τους φροντιστές») (Γαλλία): Βελτιώνει την ποιότητα της φροντίδας και της ζωής τόσο για τους φροντιστές όσο και για τους αποδέκτες της φροντίδας.
-
EBINCOLF (Ιταλία): Ένας φορέας κατάρτισης και πιστοποίησης που προωθεί τα επαγγελματικά πρότυπα και τους ασφαλέστερους χώρους εργασίας για τους εργαζομένους στον τομέα της φροντίδας.
Επιπλέον, ένα ενημερωτικό σημείωμα πολιτικής παρέχει συστάσεις για την αντιμετώπιση των τρεχουσών προκλήσεων στον τομέα της κατ’ οίκον φροντίδας. Αυτές περιλαμβάνουν την επαγγελματοποίηση και την τυποποίηση του τομέα, τη βελτίωση του εξοπλισμού και της εργονομίας, την ανάπτυξη ειδικών εργαλείων για τον τομέα, και την επέκταση της έρευνας σχετικά με την αυξανόμενη πολυμορφία των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης της ΕΑΥ για τους εργαζόμενους στην κατ’ οίκον φροντίδα που απασχολούνται απευθείας από τα νοικοκυριά.
Αποκτήστε πρόσβαση στην πλήρη έκθεση ή στην περίληψη «Home care workers – a comprehensive overview of occupational safety and health risks» (Εργαζόμενοι στον τομέα της κατ' οίκον φροντίδας – μια ολοκληρωμένη επισκόπηση των κινδύνων για την επαγγελματική ασφάλεια και υγεία)
Δείτε τις σχετικές δημοσιεύσεις:
