Geðheilsa á vinnustöðum: hagnýt úrræði

Business team having a meeting in the office

© Zamrznuti tonovi - stock.adobe.com

Forvarnir og meðhöndlun sálfélagslegra áhættuþátta skipta sköpum fyrir góða geðheilsu á vinnustöðum. Árangursríkar áætlanir um geðheilsu leggja áherslu á forvarnir, stuðning og þátttöku án aðgreiningar. Þær takast á við streituvalda á vinnustað á áhrifaríkan hátt, veita starfsmönnum sem standa frammi fyrir áskorunum stuðning og hlúa að umhverfi án aðgreiningar til að hjálpa öllum að dafna. Forysta og þátttaka gegnir mikilvægu hlutverki við að koma í veg fyrir og stjórna áhættu. Að styðja starfsmenn í gegnum faglegar eða persónulegar áskoranir byggir upp menningu umhyggju og skilnings, á meðan hönnun vinnustaða án aðgreiningar tryggir fjölbreytileika og þátttöku.                            

Að koma í veg fyrir og stjórna vinnutengdri sálfélagslegri áhættu  

Meðhöndlun sálfélagslegra áhættu er nauðsynleg til að skapa vinnustað sem styður geðheilbrigði. Það er ekki aðeins siðferðileg ábyrgð og snjöll fjárfesting fyrir vinnuveitendur heldur einnig lagaskilyrði samkvæmt rammatilskipun 89/391/EBE um að meta og stjórna áhættu á vinnustöðum.

Forvarnir gegn sálfélagslegri áhættu felast í því að skoða hvernig starf er skipulagt og hvernig fólk hefur samskipti sín á milli. Vel uppbyggt umhverfi getur aukið andlega heilsu á meðan illa stjórnað umhverfi getur leitt til streitu. Ferlið felur í sér:

  • að greina sálfélagslegar áhættur,
  • að útrýma áhættu eða, ef það ekki er hægt, draga úr henni með skipulagslegum og tæknilegum ráðstöfunum; og
  • að efla getu starfsmanna til að stjórna áhættu sem ekki er hægt að útrýma eða bregðast við með skipulagsbreytingum.

Á heilbrigðum vinnustað er sálfélagsleg áhætta greind, henni eytt eða stjórnað. Ákveðnar hættur fylgja starfinu, svo sem miklar tilfinningalegar kröfur neyðarþjónustu eða heilsugæslu. Hins vegar er hægt að stjórna þessum þáttum til að draga úr neikvæðum áhrifum þeirra. Með réttri stefnu er hægt að forðast sálfélagslegur hættur eða stjórna þeim óháð atvinnugrein eða stærð fyrirtækisins.

Skilvirk áhættustýring krefst skuldbindingar forystu, skýrrar stefnu og skýrra hlutverka. Þátttaka starfsmanna skiptir sköpum þar sem þeir eru best í stakk búnir til að greina vandamál á vinnustað. Sýnt hefur verið fram á að áframhaldandi þátttaka er mikilvæg til að ná góðum tökum á sálfélagslegri áhættu.

Stuðningsfullt sálfélagslegt vinnuumhverfi eflir traust, samvinnu og vinnur gegn fordómum, sem tryggir að starfsmenn geta þróað færni sína að fullu.

 

Stuðningur við starfsfólk sem stendur frammi fyrir faglegum eða persónulegum áskorunum

Stuðningur við starfsmenn getur verið nauðsynlegur af ýmsum ástæðum, hvort sem það tengist starfi þeirra eða einkalífi. Ef geðheilsa starfsmanns verður fyrir áhrifum af vinnutengdri streitu eða sálfélagslegri áhættu verða vinnuveitendur að veita stuðning og grípa til úrbóta um leið og vandamálið er greint. Viðeigandi heildar sálfélagsleg áhættustjórnun innan stofnunarinnar er nauðsynleg fyrir langtíma skilvirkni.

Starfsmenn geta einnig glímt við geðræn vandamál eða persónulega erfiðleika, svo sem fjölskylduvandamál eða sorg. Þetta getur haft áhrif á frammistöðu og verkefni geta orðið yfirþyrmandi. Í slíkum tilfellum er mikilvægt að forðast gefa sök og einbeita sér frekar að hagnýtum stuðningi eins og tímabundnum vinnuaðlögun eða ráðgjöf. Þó að þær séu ekki lögbundnar, bjóða þessar aðgerðir upp á siðferðilega og hagnýta hjálp, sem tryggir heilsu og öryggi.

Ekki er gert ráð fyrir að atvinnurekendur greini eða meðhöndli geðræn vandamál, en þeir geta stutt starfsmenn með því að aðlaga vinnuumhverfið og aðstoða viðkomandi ef þörf krefur. Vinnuverndarráðstafanir (OSH) geta hjálpað starfsmönnum að halda áfram að vinna án þess að ástand þeirra versni. Slík inngrip styðja ekki aðeins heilsu starfsmanna heldur stuðla einnig að jákvæðri vinnustaðamenningu, auka þátttöku, draga úr starfsmannaveltu og auka framleiðni.

 

Að skapa vinnuumhverfi sem metur fjölbreytileika og útrýmir hindrunum fyrir þátttöku

Sumir starfsmenn hafa sérstakar þarfir eða takast á við langvarandi andleg heilsufarsvandamál. Vinnustaður sem rúmar fólk með þessar þarfir gerir þeim kleift að vera áfram eða fara aftur til vinnu með góðum árangri, hvort sem er til skemmri eða lengri tíma. Að afnema þátttökuhindranir er meira en siðferðileg skuldbinding; það er stefnumótandi fjárfesting. Vísbendingar sýna að slíkir starfsmenn eru oft mjög afkastamiklir og hollir fyrirtækinu, þegar þeir eru studdir í vel skipulögðu umhverfi,

Til dæmis geta einstaklingar sem eru til að mynda með athyglisbrest með ofvirkni (ADHD), einhverfu eða lesblindu, þurft sérsniðnar aðstæður sem hámarka styrkleika þeirra. Þeir geta dafnað í vernduðu umhverfi sem dregur úr truflunum eða býður upp á sveigjanlega vinnuáætlanir, sem geta aukið framleiðni og komið með fersk sjónarmið. 

Umhverfið ætti að vera sniðin að þörfum starfsmanna. Dæmi um þetta eru hljóðlátari vinnusvæði, talstjórnunarhugbúnaður, sveigjanlegur vinnutími eða fjarvinna. Jafnvel litlar breytingar geta haft mikil áhrif. Að koma til móts við þessar þarfir er einnig nauðsynlegt til að geta snúið snurðulaust til vinnu eftir geðheilbrigðisleyfi, og eins til að draga úr fjárhagslegum og sálfélagslegum byrðum á starfsmenn og lágmarka kostnað fyrirtækisins vegna tímabundna ráðninga.

Að skapa vinnustaði án aðgreiningar krefst þess að bregðast við fordómum í kringum geðheilbrigði, sem kemur oft í veg fyrir að starfsmenn geti leitað aðstoðar. Með því að draga úr fordómum geta stofnanir stuðlað að heilbrigðara og öruggara umhverfi fyrir alla.