Thuiszorgmedewerkers in de EU: nieuw verslag van EU-OSHA onthult aanzienlijke veiligheids- en gezondheidsrisico’s

Press releases

Back to press releases
Hold on for press release until 27/11/2025 - 08:00

Thuiszorgmedewerkers in de EU: nieuw verslag van EU-OSHA onthult aanzienlijke veiligheids- en gezondheidsrisico’s

Male nurse providing help to elderly man

© Studio Romantic - stock.adobe.com

Een nieuw verslag van het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk (EU-OSHA) belicht de vaak over het hoofd geziene risico’s waarmee thuiszorgmedewerkers in Europa worden geconfronteerd, een groeiend maar vaak verwaarloosd onderdeel van het Europese stelsel voor gezondheidzorg en maatschappelijke dienstverlening. In het verslag worden de meest voorkomende risico’s en gevolgen aangekaart op het gebied van veiligheid en gezondheid op het werk (VGW), naast strategieën voor beheer en preventie.

Thuiszorg: een essentiële maar kwetsbare sector

Dankzij thuiszorg kunnen miljoenen mensen in heel Europa zelfstandig thuis wonen en tegelijkertijd de hulp krijgen die ze nodig hebben wegens hun leeftijd of handicap. Door de aard van dit werk, dat wordt uitgevoerd in privéwoningen, vaak zonder rechtstreeks toezicht en onder zeer variabele omstandigheden, worden werknemers echter blootgesteld aan aanzienlijke risico’s op het vlak van veiligheid en gezondheid en aan slechte werkomstandigheden.

Thuiszorg is een van de laagstbetaalde beroepen in de EU en is bovendien zowel fysiek als psychosociaal zeer veeleisend. Veelvoorkomende gezondheidsproblemen zijn onder meer musculoskeletale aandoeningen veroorzaakt door tillen en ongemakkelijke houdingen, mentale problemen zoals stress, isolatie en emotionele spanning, en blootstelling aan fysieke, biologische en chemische gevaren. Dit kan leiden tot uitglijden en vallen, maar ook tot blootstelling aan besmettelijke ziekten en gevaarlijke stoffen zoals ontsmettingsmiddelen of medicijnen.

Aanhoudende personeelstekorten houden in dat de sector voor een groot deel afhankelijk is van arbeidsmigranten, die extra kwetsbaar zijn vanwege hun migratie- en arbeidsstatus.

In het nieuwe verslag van EU-OSHA, dat is opgesteld in het kader van het onderzoeksproject “Gezondheids- en sociale zorg en VGW”, wordt benadrukt dat er dringend behoefte is aan verbeterde strategieën voor risicobeoordeling en preventie die zijn afgestemd op de thuiszorg. Ook wordt benadrukt hoe belangrijk het is om thuiszorgmedewerkers te betrekken bij de ontwikkeling en uitvoering van preventieve maatregelen.

 

“Thuiszorgmedewerkers vormen de onzichtbare ruggengraat van onze zorgstelsels. Ze ondersteunen onze meest kwetsbare burgers, maar doen dat vaak onder precaire werkomstandigheden. Dit verslag toont dat we met de juiste preventieve strategieën en initiatieven thuiszorg veiliger en gezonder kunnen maken.”

William Cockburn, uitvoerend directeur van EU-OSHA

 

Oplossingen in de praktijk: Casestudy’s en beleidsaanbevelingen

Het verslag bevat ook zes casestudy’s die laten zien hoe uitdagingen op het vlak van gezondheid en veiligheid in de thuiszorg in de hele Europese Unie worden aangepakt.

  • “Sociale superblokken” in Barcelona (Spanje): herschikt thuiszorgdiensten per wijk, verbetert de werkomstandigheden door middel van zelfgeorganiseerde teams en benadrukt tegelijkertijd de noodzaak van een geïndividualiseerde aanpak.

  • KoBrA-initiatief (Duitsland): toont het belang aan van nauwe samenwerking tussen belanghebbenden, adequate financiering en het gebruik van digitale instrumenten.

  • Ergonomiemodel van Siun Sote (Finland): pakt musculoskeletale aandoeningen bij zorgpersoneel aan door middel van proactieve preventie en training.

  • ProCare-project (zes EU-lidstaten): legt innovatieve maatregelen ten uitvoer om burn-out bij langdurige verzorgers te voorkomen en te beheersen en de vaardigheden op het gebied van zorgtaken te verbeteren.

  • Programma “Carers, Cared” (Frankrijk): verbetert de kwaliteit van de zorg en het leven voor zowel zorgverleners als zorgontvangers.

  • EBINCOLF (Italië): een opleidings- en certificeringsbureau dat professionele normen en veiligere werkplekken voor zorgwerkers bevordert.

 

Daarnaast worden in een beleidsnota aanbevelingen gedaan om de huidige uitdagingen op het gebied van thuiszorg aan te pakken. Het gaat daarbij onder meer om het professionaliseren en formaliseren van de sector, het verbeteren van uitrusting en ergonomie, het ontwikkelen van sectorspecifieke instrumenten en het uitbreiden van het onderzoek naar de toenemende diversiteit van werknemers, met inbegrip van verbeterde VGW voor zorgpersoneel dat rechtstreeks in dienst is van huishoudens.

Ga naar het volledige verslag of de samenvatting “Thuiszorgmedewerkers – een uitgebreid overzicht van de risico’s voor veiligheid en gezondheid op het werk”

Andere publicaties die hiermee verband houden:

 

Noot voor de redactie

Het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk (EU-OSHA) helpt werkplekken in Europa veiliger, gezonder en productiever te maken. Het Agentschap verricht onderzoek naar veiligheid en gezondheid en ontwikkelt en verspreidt hierover betrouwbare, evenwichtige en onpartijdige informatie. Daarnaast organiseert het Agentschap campagnes om het bewustzijn in heel Europa te verhogen. Het Agentschap is in 1994 door de Europese Unie opgericht en is gevestigd in de Spaanse stad Bilbao. Het brengt vertegenwoordigers van de Europese Commissie, van regeringen van de lidstaten en van werkgevers- en werknemersorganisaties samen, evenals vooraanstaande deskundigen uit alle EU-lidstaten en daarbuiten.

U kunt ons nu volgen op Facebook, X (Twitter), LinkedIn, YouTube of u aanmelden voor onze maandelijkse nieuwsbrief OSHmail. U kunt u ook inschrijven voor het regelmatig ontvangen van nieuws en informatie van EU-OSHA via RSS-feeds.

https://osha.europa.eu/nl