Leiderschap en werknemersparticipatie

Image
Leadership and workers participation. Conductor leading a concert

Sterk, doeltreffend en zichtbaar leiderschap is essentieel voor een veilige en gezonde werkplek. Veiligheid en gezondheid zijn ook essentieel voor het succes van een onderneming.

De bescherming van werknemers tegen ongelukken en gezondheidsproblemen is niet alleen een wettelijke en morele plicht – het is daarnaast een voorbode voor groeiende en florerende bedrijven.

Risicovermindering van bovenaf

De leidinggevenden van een onderneming – het hogere management, de directie en/of de raad van bestuur – kunnen ongelukken en ziekten op het werk voorkomen. Dit kunnen zij doen door:

  • zich te committeren aan een doeltreffende OSH-beheersstrategie en daarover te communiceren
  • stevige systemen voor veiligheids- en gezondheidsbeheer te ontwikkelen
  • de prestaties van die systemen te monitoren
  • het goede voorbeeld te geven door te allen tijde alle veiligheidsprocedures te volgen
  • de werknemers te motiveren een bijdrage te leveren aan een goede veiligheids- en gezondheidssituatie

De prijs van slecht leiderschap

Wanneer er ineffectief of geen leiderschap wordt getoond op het gebied van OSH, kan dat leiden tot ongelukken, zelfs met dodelijke afloop, alsook geestelijke en fysieke gezondheidsproblemen onder de werknemers. De bedrijfsreputatie kan hierdoor worden geschaad. Slecht leiderschap kan dan ook aanzienlijke kosten meebrengen, bijvoorbeeld als gevolg van ziekteverzuim, tijdverspilling en de betaling van schadevergoedingen.

Goed OSH-leiderschap daarentegen zorgt voor:

  • preventie van ongelukken en ziekten
  • verhoging van de productiviteit en de efficiëntie
  • verbetering van de moraal onder werknemers
  • het binnenslepen van nieuwe contracten en het aantrekken van hooggekwalificeerde medewerkers

Een leidende rol spelen op veiligheids- en gezondheidsgebied

U kunt een aantal simpele maatregelen nemen om uw organisatie de vruchten te laten plukken van goed OSH-leiderschap. Hier volgen enkele praktische tips, op basis van een gids van de British Health and Safety Executive:

  • verricht regelmatige risicobeoordelingen en handel naar de resultaten
  • houd bij het aannemen van nieuwe werknemers, processen en werkmethoden altijd rekening met de veiligheids- en de gezondheidseffecten ervan
  • zichtbaar leiderschap is doeltreffend leiderschap zorg ervoor dat leidinggevenden regelmatig de werkvloer van uw organisatie bezoeken om met werknemers te spreken over OSH-problemen en -oplossingen
  • toon commitment door veiligheids- en gezondheidskwesties altijd op te nemen in de agenda van de raad van bestuur
  • leid alle leidinggevenden op ten aanzien van veiligheid en gezondheid en vergroot op die manier het bewustzijn over de waarde van OSH

Samenwerken – betrek de werknemers

Een van de voorwaarden voor goed OSH-leiderschap is de betrokkenheid van werknemers. Werkgevers zijn wettelijk verplicht om hun werknemers te raadplegen over veiligheids- en gezondheidskwesties. Wanneer meer wordt gedaan dan wat minimaal vereist is, levert dat voordelen op. Het OSH-beheer zal eerder tot resultaten leiden wanneer de actieve participatie van de werknemers wordt bevorderd en er een dialoog wordt gestart tussen de werknemers en de directie.

In 2012 startte EU-OSHA een twee jaar durende campagne over dit onderwerp, getiteld Een gezonde werkplek 2012–2013 – Samen sterk voor preventie.

De campagne werd afgesloten met een benchmarking-evenement waarbij campagnepartners goede praktijken uitwisselden en workshops werden georganiseerd over onderwerpen als 'Leiderschapstraining' en 'De veiligheids- en gezondheidscultuur van organisaties'. Lees hier een samenvatting van het evenement.