Vegvísir um krabbameinsvaldandi efni

Stakeholders launching the new edition of the Roadmap on carcinogens.

photo by Nicolas Lobet

Stöðvum krabbameinsvaldandi efni á vinnustöðum: Gripið til aðgerða gegn vinnutengdu krabbameini

Vegvísirinn um krabbameinsvaldandi efni er aðgerðaáætlun ESB sem miðar að því að koma í veg fyrir vinnutengt krabbamein, sem er leiðandi orsök vinnutengdra dauðsfalla í ESB. Meginmarkmið þess eru að auka þekkingu á hættunni af váhrifum af krabbameinsvaldandi áhrifum í starfi, deila bestu starfsvenjum og stuðla að samstarfi ESB og innlendra samstarfsaðila til að bæta forvarnir gegn váhrifum. Kerfið miðar að því að hjálpa til við að vernda starfsmenn gegn skaða – í dag og í framtíðinni.

Framtakið var hleypt af stokkunum árið 2016 og tekur til margra samstarfsaðila: Aðildarríki ESB, aðilar vinnumarkaðarins, framkvæmdastjórn ESB, Efnastofnun Evrópu (ECHA) og EU-OSHA. Vegvísirinn stuðlar að áætlun Evrópu um að sigrast á krabbameini og er studd af varnaráætlun ESB um vinnuvernd 2021-2027.

Stefna 2025-2027

Frá 2016 til 2024 hafa samstarfsaðilar vegvísisins safnað saman stórum grunni upplýsinga fyrir aðila í vinnuverndarmálum og komið til móts við fjölmarga hagsmunaaðila. Vegvísirinn um krabbameinsvaldandi efni 3.0 (RoC3.0) stefnuna og áttmálann sem allir samstarfsaðilar undirrituðu leggja áherslu á miðlun gagna og verkfæra og innleiðingu aðgerða sem byggja á þessum skuldbindingum:

  • Deila þekkingu um heilsufarsáhrif skaðlegra krabbameinsvalda með vinnuveitendum og starfsmönnum sem verða fyrir áhrifum þessara efna.
  • Veita vinnuveitendum og starfsmönnum virkan stuðning til að tryggja að verkfæri séu notuð og þekkingu um varnir gegn váhrifum sé beitt í framkvæmd.
  • Skipuleggja reglulega fundi til að tryggja viðvarandi samvinnu og vitund allra samstarfsaðila.
  • Vegvísirinn er unninn í sjálfboðavinnu og er aðgerðadrifin áætlun. Þótt samstarfsaðilarnir komi sér saman um grunnverkefni er hvatt til fleiri athafna.
  • Frumkvæðið, sem formennskunefndir ráðsins ESB tóku upp, miðar að því að skilja eftir varanlega arfleifð við að koma í veg fyrir vinnutengda útsetningu fyrir krabbameinsvaldandi efnum.

Vinnuverndarstofnun Evrópu hjálpar til við að kynna starfsemi vegvísisins og styður samstarfsaðila í því að skipuleggja viðburði til þess að auka vitund og leggja mat á árangurinn.

Hvernig á að taka þátt

Félög og fyrirtæki geta tekið þátt með því að:

  • Deila nýstárlegum lausnum og bestu starfsvenjum til að draga úr útsetningu fyrir krabbameinsvaldandi efnum á vinnustað.
  • Taka þátt í vitundarvakningarherferðum til að upplýsa starfsmenn og vinnuveitendur um áhættuna af útsetningu fyrir krabbameinsvaldandi efnum og mikilvægi fyrirbyggjandi aðgerða.
  • Taka þátt í reglulegum samstarfsfundum til að vera upplýst um áframhaldandi starfsemi og frumkvæði og vinna saman að framkvæmd þeirra.
  • Nota og deila verkfærum og þekkingu sem vegvísirinn veitir til að koma í veg fyrir virkni krabbameinsvalda á eigin vinnustöðum.
  • Taka hvatningu af niðurstöðum þeirra tólf áskorana sem vegvísirinn setti fram til að auka áhrif hans og koma í veg fyrir útsetningu fyrir krabbameinsvaldandi efnum.
  • Að gerast virkur stuðningsmaður og gerast áskrifandi að fréttabréfi vegvísisins.

Frekari upplýsingar

Vefsíðan Stop Carcinogens at Work (Að stöðva krabbameinsvaldandi efni í vinnunni) veitir hagnýta aðstoð og ráðgjöf, bestu starfsvenjur og nýstárlegar lausnir, auk upplýsinga um mismunandi starfsemi samstarfsaðila vegvísisins. Skoðaðu kaflann um krabbameinsvaldandi efni á vefsíðunni til að fræðast um skaðleg krabbameinsvaldandi efni á vinnustað eins og skordýraeitur eða asbest, og krabbameinsvaldandi efni sem myndast í vinnslu, eins og útblástur dísilvéla.