Anniversarju importanti huwa żmien ta' riflessjoni kemm fuq il-passat kif ukoll fuq l-antiċipazzjoni ta' sfidi ġodda.
Fil-25 sena anniversarju tagħha, l-Aġenzija Ewropea għas-Sigurtà u s-Saħħa fuq il-Post tax-Xogħol (EU-OSHA) tirrifletti fuq l-importanza tad-direttiva ewlenija fis-Saħħa u s-Sikurezza Okkupazzjonali (OSH), introdotta 30 sena ilu, u tistenna bil-ħerqa biex tappoġġja l-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali.
Id-Direttiva Qafas
Il-pubblikazzjoni tad-Direttiva 89/391/KEE — id-Direttiva Qafas Ewropea dwar is-Sigurtà u s-Saħħa fuq il-Post tax-Xogħol — f’Ġunju 1989 kienet pass importanti għall-ħaddiema fl-Ewropa. Kienet l-ewwel biċċa tal-leġiżlazzjoni komprensiva tal-UE dwar l-OSH, li introduċiet prinċipji komuni u standards minimi li applikaw fir-reġjun kollu.
Id-Direttiva Qafas għamlet lil min iħaddem responsabbli għas-sigurtà u s-saħħa tal-ħaddiema. Ir-responsabbiltà ta’ min iħaddem, il-prinċipji ta' prevenzjoni stabbiliti u l-informazzjoni, it-taħriġ, il-konsultazzjoni u l-parteċipazzjoni bbilanċjata tal-ħaddiema huma l-pedamenti li fuqhom huwa bbażat l-approċċ il-ġdid għall-protezzjoni tas-saħħa u s-sigurtà fuq il-post tax-xogħol. B'mod kruċjali, id-Direttiva tqiegħed ukoll il-prinċipju tal-valutazzjoni tar-riskju fil-qalba tal-leġiżlazzjoni tal-UE dwar l-OSH.
Id-Direttiva Qafas kellha tiġi trasposta fil-leġislazzjoni nazzjonali tal-Istati Membri kollha sa tmiem l-1992. Minn dakinhar ġiet segwita minn bosta direttivi oħra dwar aspetti speċifiċi ta’ xogħol jew perikli.
F’Komunikazzjoni tal-2004, il-Kummissjoni Ewropea (KE) ikkonkludiet li d-Direttiva Qafas u xi direttivi relatati għenu biex jissimplifikaw u jirrazzjonalizzaw il-leġislazzjoni nazzjonali dwar is-sigurtà u s-saħħa. Barra minn hekk, hija kkontribwixxiet għall-ħolqien ta’ kultura ta' prevenzjoni tar-riskju fil-postijiet tax-xogħol tal-UE u wittiet it-triq biex l-OSH titqiegħed fuq quddiem fl-aġenda tal-KE.
L-EU-OSHA kkontribwixxiet b'mod attiv għall-għanijiet tal-Istrateġija sussegwenti tal-UE għas-Saħħa u s-Sigurtà 2007-2012 u l-Qafas Strateġiku tal-UE dwar is-Saħħa u s-Sikurezza Okkupazzjonali 2014 - 2020 li attivaw il-konsolidazzjoni u l-koordinazzjoni konsegwenti tal-istrateġiji nazzjonali fl-Istati Membri tal-UE.
Il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali
Kważi 30 sena wara l-introduzzjoni tad-Direttiva Qafas, mira oħra — il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali — tagħti drittijiet imtejba għall-popli tal-Ewropa f'termini ta’ benesseri u impjiegi.
… Mid-dritt għal pagi ġusti sad-dritt għall-kura tas-saħħa, minn tagħlim tul il-ħajja, bilanċ aħjar bejn ix-xogħol u l-ħajja u l-ugwaljanza bejn is-sessi għal dħul minimu: bil-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali, l-UE tiddefendi d-drittijiet taċ-ċittadini tagħha f’dinja li tinbidel malajr.
Jean-Claude Juncker, President tal-Kummissjoni Ewropea, 17 ta’ Novembru 2017
Il-Pilastru jiddefinixxi x-xogħol bħala dritt soċjali fundamentali u jagħti lill-ħaddiema livelli għoljin ta’ protezzjoni irrispettivament mill-età. Tnejn mill-20 prinċipju tal-Pilastru jikkonċernaw direttament l-OSH:
- id-dritt għal postijiet tax-xogħol adattati sew, ħielsa mill-periklu u siguri
- id-dritt għal bilanċ tajjeb bejn ix-xogħol u l-ħajja.
Għalhekk, il-Pilastru jġib appoġġ ta’ livell għoli għax-xogħol tal-EU-OSHA. Ovvjament, l-Aġenzija għandha rwol importanti fl-appoġġ tal-valuri tal-Pilastru u fl-implimentazzjoni tal-prinċipji tagħha fil-prattika. Żewġ oqsma tax-xogħol tal-EU-OSHA huma partikolarment importanti:
- il-Kampanji ta’ Postijiet tax-Xogħol li jġibu ‘l Quddiem is-Saħħa
- l-appoġġ u d-disponibbiltà ta’ għodod prattiċi għall-ġestjoni tal-OSH fuq il-post tax-xogħol bħall-OiRA.
Fil-fatt, ix-xogħol kollu tal-Aġenzija jikkontribwixxi b’xi mod biex il-postijiet tax-xogħol tal-Ewropa jsiru aktar siguri u aktar bla perikli u l-ħajja tax-xogħol tkun aktar sostenibbli - u b'hekk iwassal id-drittijiet stabbiliti fil-Pilastru.
U għalhekk, fl-2019, qed niċċelebraw it-30 anniversarju tal-ewwel biċċa tal-leġiżlazzjoni tal-UE dwar l-OSH - id-Direttiva Qafas - li tat lill-ħaddiema protezzjoni ugwali fir-reġjun kollu. Fl-istess ħin, l-EU-OSHA tistenna bil-ħerqa li tagħti appoġġ prattiku lill-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali u ttejjeb il-protezzjoni tal-ħaddiema fl-Ewropa. Tali rikonoxximent tal-valur tax-xogħol tagħha jagħti lill-Aġenzija impetu ġdid biex tkompli taħdem mas-sħab tagħha biex l-Ewropa ssir post tax-xogħol aktar sigur u li aktar iġib il’quddiem is-saħħa.